Γράφει ο Στέλιος Κόβρας (Ουδεμία αναδημοσίευση επιτρέπεται δίχως τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα)

Για τον «Χρηστάκια» της Ερεσού

Την Κυριακή 1/3/15 μας αποχαιρέτισε για τελευταία φορά ο Χριστόφορος Ψωμάς σε ηλικία 88 ετών. Στον άνθρωπό αυτό λοιπόν, τον οποίο είχα την χαρά να γνωρίσω και να συζητήσω αρκετές φορές μαζί του, θεωρώ ότι αξίζει να αφιερώσω 2-3 αράδες. Παράλληλα να μην κάνω τίποτε παραπάνω παρά να θυμίσω σε παλιούς και νέους μερικές από τις πολλές αξέχαστες, η κάθε μία με τον δικό της τρόπο, ιστορίες και περιστατικά κατά την διάρκεια της ζωής του.

Με τρεις σύντομους χαρακτηρισμούς θα μπορούσα να πω ότι Χριστόφορος Ψωμάς, ο «Χρηστάκιας» για πολλούς ή αλλιώς ο «Κρις» για φίλους και γνωστούς ήταν ένας  άνθρωπος λαϊκά απλός , ένας άνθρωπος αριστερός στην καρδιά και προοδευτικός στο μυαλό ακόμη και μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Ήταν ο μόνος πελάτης στο καφενείο του πατέρα μου που όταν με τους συνομήλικους του μαζί εξέφραζαν τις απόψεις τους για τα πολιτικά δρώμενα της χώρας και του τόπου, αυτός λίγο μετά θα σηκωνόταν και θα ερχόταν να καθίσει μαζί μου λέγοντας χαρακτηριστικά και δυνατά «ας ακούσουμε τι λένε και οι νέοι για όλα αυτά».

Λίγο μετά θα καθόταν απέναντι μου και την ώρα που οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα επιλέγουν να συνομιλούν με τον άκρως μη παραγωγικό τρόπο διαλόγου που λανσάρεται καθημερινά από τα τηλεοπτικά παράθυρα, εκείνος θα προχωρούσε δύο βήματα παραπέρα, θα μηδένιζε ακόμη και τις διαφορές ηλικίας εμπειρίας κλπ και θα με άκουγε με τα αυτιά πραγματικά ανοιχτά χωρίς να περιμένει απλά και μόνο την σειρά του να μιλήσει. Και όλο αυτό προς τιμήν του…

Την εποχή που τον γνώρισα εγώ μπορώ να πω ότι ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος πέραν από την αγαπημένη του ασχολία, το ψάρεμα, διψούσε να ασχολείται με τα κοινά του τόπου στο βαθμό που αυτό φυσικά ήταν δυνατό λόγω της ηλικίας του. Έτσι λοιπόν ανυπομονούσε πως και πώς να έρθει από την Αθήνα, να ανέβει τις σκάλες του καφενείου και να συμμετάσχει αμέσως σε όποια πολιτική κουβέντα θα ξεκίναγε. Ήταν από τους ανθρώπους εκείνους οι οποίοι δεν έβρισκαν νόημα στη ζωή τους, παρά μόνο εάν στην καθημερινότητα τους συνυπήρχαν η ιδιωτική ζωή μαζί με έναν πολιτικό και κοινωνικό βίο. Και επειδή τέτοιοι άνθρωποι σήμερα ίσως είναι πιο αναγκαίοι και σημαντικοί από ποτέ , την Κυριακή 1/3/2015 έφυγε ένας σημαντικός άνθρωπος…

Ας «μιλήσουν» όμως οι ίδιες οι ιστορίες του…

• Βρισκόμαστε στην εποχή της Χούντας των συνταγματαρχών όπου διεξάγεται  δημοψήφισμα για το αν θέλουν οι πολίτες την Χούντα. Τότε η  ψήφος ήταν αναγκαστική και υπήρχαν δύο μόνο επιλογές το Ναι και το Λευκό! Όταν ο Χριστόφορος είχε προσέλθει για να ψηφίσει η τότε εφορευτική επιτροπή, του είχε δώσει μόνο το ψηφοδέλτιο του Ναι. Όταν εκείνος διαμαρτυρήθηκε ότι θα έπρεπε να του δώσουν και τις δύο επιλογές αυτοί του είχανε απαντήσει χαρακτηριστικά  «εδώ σε όλους ένα δίνουμε με εσένα θα αλλάξουμε την διαδικασία ;» Τότε εκείνος πολύ εύστοχα είχε πει «τότε φέρτε μου και εμένα ένα» για πάρει το λευκό το οποίο και έριξε λίγο μετά για να μείνει στην τοπική ιστορία ως ένας από τους μόνους αν όχι ο μοναδικός που είχε ψηφίσει φανερά εναντίων της χούντας. Λίγο μετά θα περνούσε την πόρτα του αρχηγού της χωροφυλακής..

• Ο Χριστόφορος είχε ξυλουργείο όπου συνήθως έπαιρνε νέους για βοηθούς. Ήταν και το μέρος όπου θα τους μυούσε μέσα από τα χρόνια στις ιδέες και αξίες της αριστεράς. Όταν λοιπόν φιλοχουντικοί του κόλλησαν την αφίσα του Παπαδόπουλου στην πόρτα εμποδίζοντας την να ανοίξει, λέγοντας του ότι αν σκιστεί η αφίσα θα φάει πολύ «λουμπούτ’» εκείνος δεν είχε και πάλι πρόβλημα. Επί μέρες θα μπαινοέβγαινε από το παράθυρο!

• Γυρνάμε πίσω στην εποχή όπου καταφτάνουν στην Σκάλα Ερεσού οι πρώτοι τουρίστες οι οποίοι επιλέγουν να κάνουν μπάνιο γυμνοί. Πολλοί στο χωριό έχουν αναστατωθεί και καλούν τους τοπικούς άρχοντες να πάρουν θέση. Ο Χριστόφορος τότε ως δήμαρχος Ερεσού Θα συγκροτήσει μία επιτροπή η οποία θα απαρτίζεται από τον ίδιο και άλλους 2 από το χωριό με στόχο να πάει στην παραλία και να θέσει τις μεγάλες αντιρρήσεις των Ερεσιωτών στην ενέργεια αυτή των τουριστών. Μετά από ώρες αναμονής ντόπιοι βλέπουν τον Δήμαρχο και τους άλλους δύο να επιστρέφουν από την παραλία. Όταν ρωτήθηκε πως πήγανε οι διαπραγματεύσεις εκείνος θα απαντήσει με την εξής ατάκα

-Τι να σ’ πω; Άστα να παν. Πήγαμε τσ’ πέσαμε πάνω σε κατ’ καθηγητάδες, τσ’ καντέψασ’ να μας καν’ να τα πετάξουμι’ τσι’ μεις!

Φυσικά πέραν των ιστοριών που είχε στην πολιτική και κοινωνική του σταδιοδρομία ,υπήρχαν και πάρα πολλές άλλες απλές και αστείες ιστορίες και ατάκες στην καθημερινή του ζωή.

Ρομαντικός όταν τα πρωινά θα έβγαζε βαρκάδα την αγαπημένη του «Κυρά» ακόμη και αν συνέβαινε κάποια ατυχής πτώση στην θάλασσα! Με την Μάγια, την διάσημη βάρκα στην γωνία του λιμανιού όπου πάντα σε νοτιάδες θα ήταν η πρώτη υποψήφια να βουλιάξει χωρίς ποτέ να αντιμετωπίζεται από τον ίδιο τον «Κρις» ως γεγονός αρνητικό, παρά μόνο με χιούμορ!

Πρόθυμος πάντα να σε μεταφέρει στο χωριό με το «αθάνατο» μηχανάκι του παρόλο που στην διαδρομή μπορεί είτε να προέκυπτε κάποια βλάβη με τον «Κρις» να αναφωνεί την ατάκα «εγκαταλείψτε το σκάφος!» , είτε ο ίδιος να συνειδητοποιεί ότι έχει τελικά φτάσει μόνος του στο τέλος της διαδρομής! Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούσε με το γνωστό σε όλους μας και  πολύ πιο ασφαλές αυτοκινητάκι του γκολφ, όπου του παρείχαν τα παιδιά του, δίνοντας του έτσι την δυνατότητα να συνεχίσει να μπορεί να κάνει τις αγαπημένες του βόλτες στην Σκάλα και στο λιμάνι.

Ωστόσο υπάρχει μία συγκεκριμένη ιστορία με την οποία θέλω να κλείσω το κείμενο αυτό. Όταν ο γιός του Χριστόφορού σπούδαζε τον είχε πάρει τηλέφωνο για να του ζητήσει λεφτά λέγοντας του:

-Πατέρα στείλε κάνα φράγκο για να κινηθούμε!

Ο «Κρις» τότε είχε ρίξει την ατάκα που θα έμενε επίσης γνωστή για πολλά χρόνια:

-Γιε μου μείνε ακίνητος!

Πολλά χρόνια αργότερα στην εποχή των μνημονίων και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών η ατάκα του αυτή θα ξανά επαναλαμβανόταν από αρκετούς γονείς προς τα παιδιά τους. Έτσι μέσω αυτής η απλότητα και το χιούμορ του «Χρηστάκια» που όλοι αγαπήσαμε θα έμενε αθάνατο στο χρόνο να δημιουργεί και πάλι έστω και στιγμιαία χαμόγελα στα πρόσωπα αυτών που ζουν υπό τις δύσκολες οικονομικά συνθήκες της καθημερινής ζωής.